Kolory kabli, rodzaje i oznaczenia przewodów elektrycznych
Kolory przewodów elektrycznych (a konkretnie: kolory izolacji kabli w elektryce) nie są przypadkowe. To uniwersalne oznaczenia elektryczne L N PE, które wynikają z przepisów prawnych. Kabel brązowy lub czarny to przewód fazowy L; kabel niebieski to przewód neutralny N; kabel żółto-zielony – to przewód ochronny PE. To podstawy – w starszych instalacjach kolory przewodów fazowych i przewody ochronne mogą się różnić. Oznaczenie przewodów elektrycznych to duże ułatwienie we wszelkiego rodzaju pracach związanych z instalacją elektryczną – pod warunkiem, że instalacja wykonana jest w zgodzie ze sztuką. Do czego służą poszczególne rodzaje przewodów elektrycznych?
Z poradnika dowiesz się
Na początek ważna uwaga: prace związane z instalacjami elektrycznymi tylko pozornie są łatwe. W praktyce jednak jest to praca wysokiego ryzyka, niewłaściwa instalacja grozi pożarem, a porażenie prądem – śmiercią.
Dlatego wszelkie prace związane z instalacją elektryczną warto zlecić elektrykowi, a przed nawet pozornie prostymi naprawami należy koniecznie wyłączyć zasilania (i sprawdzić próbnikiem, czy w gniazdkach po wyłączeniu zasilania rzeczywiście nie ma prądu).
Warto też pamiętać, że co prawda kolory przewodów elektrycznych wynikają z uniwersalnych norm, ale w starszych instalacjach przeznaczenie żyły przewodu może być inne (np. w wyniku błędnego podłączenia lub niewłaściwej modyfikacji instalacji przez domorosłego elektryka).
W niektórych przypadkach elektrycy oznaczają kolorową taśmą izolacyjną odpowiedni kolor kabla – nie zaleca się jednak stosować przewodów o innej kolorystyce do innych celów.
Kolory przewodów elektrycznych – podstawa prawna
Zasady oznaczania żył przewodów i kabli w Unii Europejskiej definiuje dokument HD 308 S2:2001, w którym szczegółowo opisano identyfikację żył – nie tylko w kablach elektrycznych, ale też w przewodach sznurowych.
Polski odpowiednik dokumentu definiującego oznaczenia kolorystyki kabli to wydany w 2007 roku PN-HD 308 S2:2007 (ze statusem Polskiej Normy). Norma ma zastosowanie zarówno w instalacjach elektrycznych, jak i układach rozdzielczych, przewodach sznurowych czy odbiornikach ruchomych.
Poniżej przedstawiamy ranking 56 723 Specjalistów od Instalacji Elektrycznych najlepszych w 2024 roku w poszczególnych miastach powiatowych:
Jakie są kolory kabli dla prądu przemiennego i stałego?
Dla prądu przemiennego:
- przewód fazowy (oznaczenie L) – najczęściej kolor przewodu fazowego to czarny lub brązowy,
- przewód neutralny (oznaczenie N) – najczęściej kolor przewodu neutralnego to niebieski,
- przewód ochronny (oznaczenie PE) – oznaczony kolorem żółto-zielonym.
Dla prądu stałego (kolory kabli plus minus):
- przewód plus – czerwony;
- przewód minus – czarny lub niebieski.
Przewód fazowy L – kolory i przeznaczenie
Przyjmuje się, że przewód fazowy jest oznaczony kolorem brązowym lub czarnym, ale w niektórych przypadkach (np. duża liczba żył w przewodzie) może mieć inny kolor (np. zdarzają się przewody fazowe w kolorze szarym lub czerwonym).
Wykluczone jest zastosowanie koloru żółto-zielonego i niebieskiego, które wskazują na przewody neutralne i ochronne. Żyły fazowe prowadzone są do zacisków z lewej strony gniazda.
Przeznaczeniem przewodu fazowego (L) jest praca pod napięciem fazowym, które służy do przesyłania energii w sieci elektroenergetycznej (przewód fazowy jest bezpośrednio połączony z cewką transformatora). Warto pamiętać, że dotknięcie tego przewodu skutkuje porażeniem prądem elektrycznym.
Przewód neutralny N – kolory i przeznaczenie
Żyły neutralne łączone są z neutralnym punktem transformatora elektrycznego (i uziemione). W przeciwieństwie do przewodu fazowego (w którym występuje napięcie), w tym przypadku (teoretycznie!) kabel powinien być połączony z neutralnym punktem w transformatorze elektrycznym (a więc napięcie powinno być zerowe).
Jeśli instalacja elektryczna nie jest wykonana poprawnie, to w kablu neutralnym również może być przenoszona energia elektryczna, a więc dotknięcie go grozi porażeniem).
Przewody neutralne oznaczane są kolorem niebieskim – i nie powinny występować w instalacjach w innych kolorach. Wie o tym każdy fachowiec od instalacji elektrycznych z Warszawy i innych miast.
Funkcją przewodu neutralnego (N) – połączonego z neutralnym punktem transformatora – jest przesył energii elektrycznej do jednofazowych urządzeń.
Przewód ochronny PE – kolory i przeznaczenie
Izolacja żółto-zielona przewodu elektrycznego wskazuje na przewód ochronny.
Przewód tego typu w mieszkaniach połączony jest z przewodem neutralnym w rozdzielnicy lub połączony z ziemią (a konkretnie: przewód ochronny kończy się zakopanym pod ziemią drutem lub płaskownikiem stalowym, tak aby instalacja chroniła przed porażeniem prądowym). Ma bardzo ważną funkcję w instalacji – służy przede wszystkim do ochrony przed porażeniem elektrycznym.
Specjalista od instalacji elektrycznych z Krakowa przestrzega, że przewody ochronne nie powinny być oznaczone innymi kolorami.
Kolory kabli w starszych instalacjach elektrycznych
W instalacjach starszego typu stosowane były przewody ochronno-neutralne (oznaczanie PEN, żółto-zielone) oraz tzw. przewód zerowy (niebieski).
Kody kolorów (zgodnie z IEC 757)
- czarny – BK (dawniej sw),
- brązowy – BN (dawniej br),
- czerwony – RD (dawniej rt),
- pomarańczowy – OG (dawniej or),
- żółty - YE (dawniej ge),
- zielony – GN (dawniej gn),
- niebieski - BU (dawniej bl),
- fioletowy – VT (dawniej vi),
- szary – GY (dawniej gr),
- biały – WH (dawniej ws),
- różowy – PK (dawniej rs),
- złoty – GD,
- turkusowy – TQ (dawniej tk),
- srebrny – SR,
- żółto-zielony – GNYE (dawniej gnge).
Jak oceniasz ten poradnik?
Dziękujemy za Twoją opinię!Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści
Więcej poradników o instalacjach elektrycznych
Przemyślana instalacja elektryczna w mieszkaniu sprawi, że nie będzie konieczna jej wymiana czy modernizacja w ciągu najbliższych lat od odbioru lokalu. Najważniejsze jest dopasowanie instalacji elektrycznej w mieszkaniu do potrzeb domowników. Jak to zrobić? Jak zadbać o instalację elektryczną? Jak powinna wyglądać instalacja oświetleniowa w mieszkaniu?
20.07.2022
Łącznik krzyżowy (inaczej: przełącznik, wyłącznik lub włącznik krzyżowy) umożliwia włączanie i wyłączanie tego samego światła w różnych miejscach domu. Połączenie krzyżowe stosuje się w sytuacji, gdy w domu planujesz włączać lub wyłączać to samo światło z minimum trzech miejsc. Jak podłączyć łącznik krzyżowy? Czym różni się łącznik krzyżowy od łącznika schodowego?
15.07.2022
Instalacja elektryczna w kuchni powinna być dobrze przemyślana, uwzględniać zasady bezpieczeństwa, jak i ergonomię. Warto zaplanować odpowiednio dużo gniazdek w tym pomieszczeniu, z uwagi na wiele urządzeń elektrycznych, jakie będziesz do nich podłączać. Zobacz, jak prawidłowo wykonać instalację elektryczną w kuchni i jak poprowadzić obwody.
13.07.2022
Jednym z ważnych elementów montażu instalacji elektrycznej w domu są punkty elektryczne, czyli przede wszystkim: gniazdka, przełączniki, łączniki, punkty antenowe TV-SAT. Cena za punkt elektryczny z materiałem i bez zależy od kilku czynników, a im większy stopień skomplikowania prac i wymagania – tym większy koszt za punkt elektryczny. Cena może być z kolei nieco niższa przy większym zamówieniu. Jaki jest aktualny w 2023 cennik wykonania punktu elektrycznego? Od czego zależy cena za punkt elektryczny? Jakie są rodzaje punktów, które możesz mieć w domu?
23.10.2023
W większości domów i mieszkań liczniki prądu montowane są w tzw. skrzynkach elektrycznych. Jak odczytać licznik prądu? To zależy od tego, czy masz licznik indukcyjny czy licznik elektroniczny. Odczytanie licznika prądu indukcyjnego jest proste i polega na odnalezieniu wartości wyrażonej w kilowatogodzinach (kWh) na podanej na liczniku skali. Odczyt z liczników prądu elektronicznych wymaga dodatkowo znajomości odpowiednich kodów OBIS – dla taryfy jedno- i dwustrefowej. Z poradnika dowiesz się, jak odczytać licznik prądu, jakie są kody na liczniku, jak sprawdzić, czy licznik działa prawidłowo i co robić w przypadku awarii?
03.01.2024
Agregaty prądotwórcze przydają się zazwyczaj w dwóch sytuacjach: gdy nie ma dostępu do sieci elektrycznej w czasie budowy i remontu lub przy awarii zasilania. Agregat prądotwórczy do domu w takiej sytuacji może działać zarówno jako urządzenie przenośne (z pominięciem instalacji elektrycznej), jak i w roli zasilania awaryjnego z odpowiednio skonfigurowanymi obwodami. Jaki agregat prądotwórczy do domu wybrać? Na jakie parametry zwrócić uwagę?
30.08.2022
