dwóch specjalistów montuje panele fotowoltaiczne na dachu

Utylizacja paneli fotowoltaicznych – jak przebiega i ile kosztuje?

Utylizacja paneli fotowoltaicznych – jak przebiega i ile kosztuje?

Panele fotowoltaiczne działają średnio od 25 do 30 lat, jednak po tym czasie konieczna jest ich wymiana. Z czasem ogniwa tracą sprawność i wydajność, a wtedy trzeba wymienić je na nowe. Starych nie można po prostu wyrzucić. Konieczna jest utylizacja paneli fotowoltaicznych. Jak utylizować panele fotowoltaiczne i ile to kosztuje? Sprawdzamy.

author box img

Szymon Machniewski

Zaktualizowano: 6 lipca 2022 06.07.2022 Czas lektury: 6min

Z poradnika dowiesz się

Ponad 25943 Specjalistów od Fotowoltaiki blisko Ciebie

Utylizacja paneli fotowoltaicznych a ich żywotność

Żywotność fotowoltaiki wynosi średnio do 30 lat. W tym czasie nie trzeba martwić się ich wymianą (pod warunkiem że nie ulegną poważnemu uszkodzeniu, którego nie da się naprawić). Co ważne, wraz z upływem lat sprawność paneli będzie malała, o ok. 0,5% – 0,7% rocznie. Regularne przeglądy oraz konserwacja, a w tym mycie paneli fotowoltaicznych gwarantują maksymalny czas wydajności ogniw. Obecnie średnia gwarancja na panele zwykle wynosi 10-15 lat.

Na żywotność paneli fotowoltaicznych wpływają warunki, w jakich działają ogniwa (naprężenia, warstwy śniegowe) oraz ich jakość. Zużyty sprzęt poddawany jest recyklingowi. Obecnie ok. 95% sprzedawanych na świecie paneli PV powstaje z krzemu krystalicznego. To oznacza, że ich ogniwa są wykonane z półprzewodników krzemowych. Poza krzemem można z nich odzyskać inne cenne surowce: aluminium, szkło oraz metale szlachetne, np. srebro.

Fotowoltaika - gdzie kupić?

Poniżej przedstawiamy ranking 25 943 Specjalistów od Fotowoltaiki najlepszych w 2024 roku w poszczególnych miastach powiatowych:

Jak utylizować panele fotowoltaiczne?

Utylizacją paneli fotowoltaicznych zajmują się firmy wyspecjalizowane w zarządzaniu elektroodpadami. Dlatego dla właściciela paneli PV lepszym pytaniem jest nie jak, ale gdzie utylizować zużyte ogniwa. Istnieje kilka możliwości:

  • samodzielny wywóz do zakładu zbioru odpadów w najbliższej okolicy,
  • odbiór ogniw przez ich wytwórcę,
  • odbiór paneli przez pracowników zakładu zbiorów odpadów.

Zakłady chętnie przyjmują panele fotowoltaiczne, ponieważ mogą odzyskać z nich drogie surowce i powtórnie je wykorzystać. Część miejsc pobiera opłaty za wywóz elektroodpadów. Spytaj lokalnych sprzedawców, gdzie można utylizować fotowoltaikę w Warszawie i innych miastach.

Jak przebiega utylizacja paneli fotowoltaicznych krok po kroku?

  1. Oddzielenie ramy od ogniw.
  2. Usunięcie kabli i skrzynki przyłączeniowej.
  3. Usunięcie innych możliwych elementów.
  4. Rozdrabnianie oraz mielenie.
  5. Przetapianie.
  6. Cięcie na gorąco oraz strumieniem wody.
  7. Czyszczenie piaskiem.
  8. Procesy obróbki chemicznej tzw. trawienie.
  9. Przetopienie szkła.

Na koniec poszczególne komponenty przesyłane do odpowiednich sekcji, które odpowiadają za recykling konkretnych materiałów.

Ważne!
Utylizacja ogniw nie musi wiązać się z ich spalaniem. Lepszą alternatywą jest recykling paneli fotowoltaicznych. Polega na odzyskiwaniu z wyeksploatowanych paneli PV surowców, które można ponownie wykorzystać. Jest to metoda dłuższa i kosztowniejsza, ale też bardziej przyjazna dla środowiska.

Recykling starych paneli fotowoltaicznych pozwala odzyskać:

  • szklane i aluminiowe elementy (odzysk plasuje się na poziomie 90%),
  • wafle krzemowe (wytrawiane są przy użyciu odpowiedniego kwasu, a potem ponownie wzbogacane, dzięki czemu znów mają swoje właściwości),
  • inne komponenty (w zależności od rodzaju paneli).
Czytaj także: Jak działa fotowoltaika?

Recykling paneli fotowoltaicznych – formalności

Panele fotowoltaiczne podlegają przepisom dotyczącym zagospodarowania elektrośmieci (w rozumieniu ustawy z 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1985). Klasyfikują się jako sprzęt wielkogabarytowy, którego którykolwiek z zewnętrznych wymiarów przekracza 50 cm. Nie powoduje to jednak żadnych większych formalności czy obowiązków do dopełnienia. Dla prywatnego właściciela jedynym obowiązkiem jest konieczność oddania zużytych ogniw do recyklingu. Nie można ich po prostu wyrzucić na śmietnik.

Ważne!
Firma wykonująca recykling paneli fotowoltaicznych powinna wydać zaświadczenie potwierdzające realizację usługi. Musi w nim zawrzeć informację o sposobie przeprowadzenia utylizacji. Natomiast podział odpadów musi zostać przedstawiony zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

Z kolei przedsiębiorca powinien przedstawić wpis do bazy danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami (BDO). To obowiązkowa rejestracja dla wszystkich podmiotów gospodarczych wprowadzających na rynek niedegradowalne produkty oraz opakowania. Możliwe, że z czasem powstaną rozbudowane przepisy dotyczące utylizacji paneli fotowoltaicznych, gdyż jest to odpowiedź na potrzebę rynku. Dostawcy ogniw są coraz bardziej świadomi narastającego problemu odpadów po instalacjach OZE. Zainteresowanie recyklingiem paneli PV w Polsce jest coraz większe.

Kto jest odpowiedzialny za utylizację paneli fotowoltaicznych? Producent czy właściciel?

panele fotowoltaiczne zamontowane na dachu pokrytym ceglastą dachówką

Według rekomendacji Unii Europejskiej za utylizację paneli fotowoltaicznych powinien odpowiadać producent. Również Ministerstwo Aktywów Państwowych jasno wskazuje, że już istniejące przepisy określają, iż koszty zagospodarowania zużytych paneli fotowoltaicznych spoczywają na podmiotach wprowadzających ten sprzęt na rynek. Ma to wynikać z zasady rozszerzonej odpowiedzialności producenta.

W jej myśl firma wprowadzająca ogniwa na rynek odpowiada za ich zagospodarowanie do samego końca (aż staną się odpadami). Według stanowiska polskiego rządu system gospodarki odpadami fotowoltaicznymi działa w sposób odpowiedni. Ma o tym świadczyć m.in. osiąganie wymaganego poziomu zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. W praktyce właściciele użytych paneli często samodzielnie organizują wywóz starych ogniw.

Ile kosztuje utylizacja paneli fotowoltaicznych?

Koszt utylizacji paneli fotowoltaicznych wynosi 1,5 zł/kg w przypadku dowiezienia paneli do punktu zbiórki przez klienta lub 2,5 zł/km, jeśli konieczny jest dojazd na miejsce. Ostateczna cena zależy od wymiarów paneli fotowoltaicznych, głównie od masy ogniw. Zazwyczaj przy instalacji o mocy 4 kW można się spodziewać kosztu ok. 300-400 zł netto za utylizację. Przy wyższych mocach cena się zwiększa. 7 kW to ok. 500-600 zł netto, a 10 kW – ok. 800-850 zł. Im mniejsza waga instalacji, tym tańszy recykling. Dlatego też wiele zależy od rodzaju paneli – przykładowo panele monokrystaliczne produkują więcej prądu niż polikrystaliczne o takiej samej powierzchni. Ich waga będzie po prostu mniejsza.

Na koszty utylizacji paneli fotowoltaicznych składają się następujące czynności:

  • demontaż paneli,
  • odzyskiwanie komponentów,
  • przygotowywanie komponentów do ponownego wykorzystania,
  • koszt składowania poszczególnych części.
Czytaj też: Fotowoltaika – ceny

Recykling paneli fotowoltaicznych w Polsce – czy to możliwe?

Jak najbardziej! W Polsce działa już kilkanaście firm zajmujących się recyklingiem fotowoltaiki. Tylko w 2020 roku firma Thornmann Recycling w Toruniu zutylizowała kilkanaście ton tego rodzaju odpadów. Cały czas powstają nowe punkty recyklingu fotowoltaiki w Gdańsku i innych miastach Polski. Trwają też prace nad nowoczesnymi metodami utylizacji, dzięki którym zużyte ogniwa mają być jeszcze mniej obciążające dla środowiska.

Obecnie trwają badania przemysłowe nad metodami recyklingu paneli PV krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej. Nad tym zagadnieniem pochylają się naukowcy z kilku krajów, w tym z Polski, Czech i Słowacji. Wdrożenie i uruchomienie linii technologicznej ma nastąpić do końca 2023 roku.

Czy recykling paneli fotowoltaicznych się opłaca?

Tak, recykling paneli fotowoltaicznych jest bardzo opłacalny. I to na kilku płaszczyznach:

  1. Po pierwsze obecnie firmy zajmujące się ich recyklingiem ze szklanych i aluminiowych elementów odzyskują aż 80-90% produktów. Są one wykorzystywane ponownie i nie zalegają na wysypiskach.
  2. Rozwój sektora recyklingu fotowoltaiki to szansa na ogromny rozwój rynku w tym kierunku. Konieczność wysokiego odzysku równa się konieczności coraz mocniejszego ulepszania technologii.
  3. Ogromną wagę ma kwestia ekologii. Zużyte panele nie zalewają wysypisk śmieci, tak jak obawiano się, gdy zostały wprowadzone na polski rynek. W rzeczywistości niewielka ich część nie nadaje się do przetworzenia i ponownego wykorzystania.

Elementy, których nie można ponownie wykorzystać, są utylizowane w wysokiej temperaturze i w pełni neutralizowane. Nie szkodzą więc środowisku. Można śmiało stwierdzić, że recykling paneli fotowoltaicznych opłaca się nam wszystkim – nie tylko firmom, które pobierają za to opłaty i ponownie wykorzystują komponenty.

Dodano: 6 lipca 2022 Zaktualizowano: 6 lipca 2022

Jak oceniasz ten poradnik?

Dziękujemy za Twoją opinię!

Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści

Co moglibyśmy poprawić lub dodać?
Jak działa Oferteo?
Odpowiedz na kilka pytań

Powiedz nam czego potrzebujesz, abyśmy dostarczyli Ci właściwe oferty

Otrzymaj oferty

Poznaj dopasowane oferty specjalistów z Twojej okolicy

Wybierz najlepszą

Porównaj oferty i zadawaj pytania, bezpłatnie i niezobowiązująco